Cevriye Karaca1, Ece Aydoğ2, Ajda Bal2, Ece Ünlü2, Aytül Çakçı2

1SSK Yoncalı Hidroterapi ve Fizik Tedavi Hastanesi, Kütahya
2SSK Ankara Eğitim Hastanesi, FTR Kliniği, Ankara

Anahtar Kelimeler: Opere lomber disk hernisi, izokinetik gövde kas kuvveti, spinal mobilite, vücut kitle indeksi

Özet

Amaç: Çalışmamızın 1. amacı lomber disk hernisi (LDH) nedeniyle opere olan hastalar ve sağlıklı bireylerin izokinetik olarak gövde kas kuvvetlerini değerlendirmek, 2. amacı ise opere LDH'li hastaların izokinetik gövde kas kuvveti üzerinde yaş, cinsiyet, boy, kilo, VKİ, spinal mobilite, ağrı ve dizabilitenin etkisini araştırmaktır.

Metod: Cinsiyet, yaş, boy, kilo, VKİ, sigara, alkol ve egzersiz alışkanlıkları yönünden aralarında fark olmayan, LDH nedeniyle opere olan 55 (30 E, 25 K) hasta ve kontrol grubu olarak 20 (11E, 9K) sağlıklı birey çalışmaya alındı. Opere olanlarda lomber spinal mobiliteyi değerlendirmek için modifiye schober testi (MST) ve parmak yer uzaklığı (PYU) ölçüldü. Bel-bacak ağrısı için VAS (0-10 cm) ve fonksiyonel durum için Oswestry dizabilite anketi (ODQ) uygulandı. Tüm opere olanlar ve sağlıklı bireylerin gövde fleksör (F) ve ekstansör (E) kas gücü izokinetik cihaz (Biodex Medical Systems, Inc. Shirley, NY) ile yarı ayakta pozisyonda 60º, 90º, 120º/sn açısal hızlarda ölçüldü.

Bulgluar: Opere olanlarda 60º/sn ve 120º/sn açısal hızlardaki ekstansiyon pik tork/vücut ağırlığı (PT/VA) istatistiksel anlamlı olarak düşük ve F/E pik tork oranı ise sadece 60º/sn de istatistiksel anlamlı olarak yüksek tespit edildi (p<0.05). LDH nedeniyle opere olanların gövde kas kuvvetleri ile bağımsız değişkenlerden MST, VKİ, boy, cinsiyet ve sigara içme alışkanlığı arasında istatiksel olarak anlamlı korelasyon saptandı. Multiple lineer regresyon analizinde ise opere LDH'lı bireylerde; MST, VKİ ve boyun gövde kas kuvvetlerini istatiksel olarak anlamlı şekilde etkilediği saptandı.

Sonuç: Opere lomber diskopatili bireylerde gövde kas kuvvetleri zayıf olup bu durum ekstansör kaslarda daha fazla belirgindir. Spinal mobilite ve VKİ kas kuvveti üzerinde etkili faktörlerdir.