Demet TEKDÖŞ DEMİRCİOĞLU, 1 Nurdan PAKER, 2 Derya SOY BUĞDAYCI2

Anahtar Kelimeler: Diz; osteoartrit; osteogenez

Özet

Amaç: Bu çalışmada semptomatik diz osteoartriti (OA) olan hastalarda kemiğe özgü serum alkalen fosfataz düzeyi ile fonksiyonel durum arasındaki ilişki araştırıldı.

Hastalar ve yöntemler: Bu çalışmaya Amerikan Romatoloji Birliği (ACR) kriterlerine göre diz OA tanısı konulan 70 hasta (57 kadın, 13 erkek; ort. yaş 57.5±9.3 yıl; dağılım 48-67 yıl) ile yaş ve cinsiyet açısından uyumlu 30 sağlıklı kontrol (ort. yaş 56.4±7.5 yıl) alındı. Hastalar klinik, laboratuvar ve radyografik yöntemlerle değerlendirildi. Kemik metabolizmasının değerlendirilmesi için kemiğe özgü alkalen fosfataz ve 24 saatlik üriner kalsiyum ve fosfor düzeyleri test edildi. Hastalık şiddeti için Lequesne indeksi, fonksiyonel durum için Western Ontario and McMaster Üniversitesi Osteoartrit İndeksi (WOMAC) kullanıldı.

Bulgular: Kemiğe özgü alkalen f osfataz değeri, hasta grubunda ortalama 13.69±4.76 mg/dl idi. Kemiğe özgü alkalen fosfataz değerleri açısından kontrol grubu ile hasta grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı (p=0.584). Hastaların %28.5'inde kemik yapım hızı yüksek idi. Kemiğe özgü alkalen fosfataz ile WOMAC tutukluk skoru arasında ise anlamlı pozitif korelasyon bulundu (p=0.07, r=0.340). Kemiğe özgü alkalen fosfataz ile ağrı, fiziksel fonksiyon, WOMAC total skoru ve Lequesne indeksi arasında anlamlı korelasyon bulunmadı (sırasıyla, p=0.590, r=0.090, p=0.489, r=0.107, p=0.413, r=0.139, p=0.285 r=0.70).

Sonuç: Bu çalışmada semptomatik diz osteoartriti olan hastaların yaklaşık 1/4'ünde kemik yapım hızında artış o lduğu g österilmiştir. Kemik yapım h ızı i le d izdeki tutukluk arasında anlamlı bir pozitif ilişki bulunmuştur. Ancak hastalık şiddeti ile karşılaştırıldığında kemik yapım hızı, ağrı ve fiziksel fonksiyon arasında herhangi bir ilişki gözlemlenmemiştir.