Şule Arslan1, Reyhan Çeliker2, Rana Karabudak3

Anahtar Kelimeler: Kemik mineral yoğunluğu, kortikosteroid, multipl skleroz, osteoporoz

Özet

Amaç: Multipl Skleroz (MS) inflammatuar demiyelinizan bir hastalıktır ve atakların tedavisinde kullanılan kortikosteroidlerin osteoporoza neden olduğu bilinmektedir. Osteoporoz bilinen potansiyel bir komplikasyon olmasına rağmen birçok hasta kemik kaybını önlemeye yönelik tedavi almamaktadır. Bu çalışmanın amacı MS'li hastalarda kümülatif kortikosteroid dozu ve kemik mineral yoğunluğu (KMY) arasındaki ilişkiyi değerlendirmekti.

Yöntem ve Gereçler: MS'li 22 hasta (15 kadın, 7 erkek) ve 22 yaş ve cinsiyet uyumlu birey çalışmaya dahil edildi. Lomber ve femoral KMY dual enerji X-Ray absorbsiyometri (DXA) ile ölçüldü. Mobilite ve ambulasyon skalaları değerlendirildi. Kullanılan kortikosteroidler, hasta kayıtları ve görüşmeci tarafından uygulanan anket ile belirlendi.

Bulgular: Lomber ve femoral KMY MS'li hastalarda kontrol grubuna kıyasla daha düşüktü (p<0.05). Kraft Mobilite Skalası ile değerlendirildiğinde MS'li hastaların %18.2'sinde normal mesleki ve ev içi aktivitelerde kısıtlılık yoktu. Scranton Ambulasyon Skalası ile değerlendirildiğinde MS'li hastaların sadece %22.7'si ambulatuardı. Kümülatif kortikosteroid dozu lomber KMY ölçümleri ile negatif korelasyon gösteriyordu (r=-0.505, p=0.017).

Sonuç: Kortikosteroidlerin MS tedavisinin önemli bir parçası olması ve kortikosteroid kullanımının osteoporoz ile sonuçlanması nedeniyle, tedavi öncesinde osteoporoz açısından yüksek riskli hastaların saptanması için hastanın kullandığı kümülatif steroid dozu belirlenmeli, KMY ölçümü yapılmalıdır ve koruyucu önlemler alınmalıdır. (Turk J Rheumatol 2010; 25: 191-5)