Alper Kaya1, Sibel Serin Kılıçoğlu2, Berk Güçlü1, Esra Erdemli3, İsmet Teoman Benli1

1Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
3Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Osteoartrit, menisküs, ince yapı düzeyinde inceleme

Özet

Amaç: Menisküsler dizde birçok işlevi olan fibröz kıkırdak yapısında dokulardır. Menisküsü çıkarılmış dizlerde erken dejeneratif artrit geliştiği birçok çalışmada gösterilmiştir. Osteoartritik dizlerde ise kıkırdak dejenerasyonuyla birlikte menisküslerde de değişiklikler görülmektedir. Çalışmanın amacı dejeneratif dizlerde menisküsün histolojik ve ultrastrüktürel yapısının gösterilmesidir.

Yöntem ve Gereçler: Bu amaçla primer varus osteoartriti nedeniyle total diz artroplastisi yapılan dizlerden çıkarılan medial menisküsler incelendi. 20 menisküs ışık mikroskopunda ve transmisyon elektron mikroskobunda incelenerek 2 normal menisküsle karşılaştırıldı.

Bulgular: Patolojik menisküs grubundaki örneklerin ultrastrüktürel incelemesinde kollajen liflerde heterojen dizilim görüldü. Bazı alanlar organize olmayan fibröz bantların konsantrik lamellerinden oluşmaktaydı. Ayrıca bu grupta kollajen liflerde nicelik olarak azalma görüldü. Kontrol grupta nerdeyse tüm kondrositlerde metakromazi görülürken, dejeneratif dizlerdeki menisküslerde hücre proliferasyon bölgesinin matriksinde metakromaziye rastlandı. Dejenere menisküslerde kondrositler oval ve uzamış görüldü. Teritorial matriksin oldukça azaldığı veya hiç olmadığı belirlendi. Bununla birlikte proteoglikan partikül ve fibrillerinden oluşan teritoryal matriksle çevrili tipik kondrosit örneklerine de rastlandı. Normal menisküslerde de çok az sayıda görülebilen sitoplazma içindeki yağ damlacıkları dejenere grupta sayıca ve hacimce çok artmış olarak görüldü. Dejenere menisküslerde görülen diğer bir farklılık ise hücrelerarası matrikste görülen elektron yoğun dev kalsifiye cisimlerdi. Bu çalışmada değerlendirilen önemli bulgulardan biri de dejenere menisküslerdeki azalmış glikozaminoglikan sentezidir.

Sonuç: Bu çalışmada osteoartritik diz ekleminde menisküslerdeki ikincil değişiklikler ortaya konmuştur. (Turk J Rheumatol 2009; 24: 118-22)