Ali Sallı, Halim Yılmaz2, Hilal Kocabaş1, Hatice Uğurlu1

1Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Konya, Türkiye
2Meram Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Konya, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Fibromiyalji, el kavrama kuvveti, izokinetik ölçüm

Özet

Amaç: Primer Fibromyalji'li (FM) hastalarda el kavrama kuvveti (EKK) ve izokinetik omuz abduksiyon-adduksiyon maksimal kas kuvvetinin sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması ve EKK ile omuz kuvveti arasındaki ilişkinin araştırılması.

Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya primer FM tanısı almış 100 kadın hasta ve 50 sağlıklı kadın kontrol grubu olarak alındı. Hastalar muayene edilerek şikâyet süreleri, Hassas Nokta Sayıları (HNS) kaydedildi. Ağrı düzeyi için Vizüel Analog Skala (VAS) kullanıldı. Beck depresyon ölçeği (BDÖ) ve Fibromyalji etki sorgulama (FES) skoru hesaplandı. EKK ölçümü için Bar cinsinden ölçüm yapan bir el manometresi ile dominant tarafa 3 ölçüm yapıldı ve en yüksek değer kaydedildi. İzokinetik omuz abduksiyon-adduksiyon maksimal kas kuvveti ölçümü için 60°/sn ve 180°/sn açısal hızlarda, dominant tarafa beşer maksimal konsantrik izokinetik hareket yaptırıldı.

Bulgular: FM ve kontrol grupları arasında yaş ve vücut kitle indeksleri (VKİ) açısından anlamlı fark yoktu. FM grubunda ortalama EKK 0,41±0,10 bar, kontrol grubunda ise 0,62±0,13 bardı ve kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde düşüktü (p<0,001). İzokinetik maksimal omuz abduksiyon-adduksiyon kuvvetleri FM grubunda anlamlı düzeyde düşüktü (p<0,001). EKK ile yaş, VKİ, izokinetik omuz maksimal abduksiyon-adduksiyon kas kuvvetleri ile pozitif korelasyon varken şikayet süresi, VAS ve FES skorları ile negatif korelasyon saptandı.

Sonuç: FM hastalarında üst ekstremite kas performansının tespitinde el kavrama kuvveti basit ve etkin bir yöntem olarak kullanılabilir. (Romatizma 2008; 23: 5-8)