Siroz Hastalarında Osteoporoz
Selda Sarıkaya1, Özgür Ortancıl1, Yücel Üstündağ1, Ülkü Koç2, Aynur Başaran1
1Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı ve İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Zonguldak, Türkiye
2Bayburt Devlet Hastanesi, Bayburt, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Siroz, osteoporoz, DEXA
Özet
Amaç: Siroz hastalarında farklı bölgelerdeki osteoporozun saptanması, hastalık şiddeti ve süresi ile ilişkisinin belirlenmesi.
Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya siroz tanısı almış 28 hasta (13 kadın,15 erkek) dahil edildi. Lomber anteroposterior (AP) vertebra (L1-L4), sol femur (total) ve önkol bölgelerinin kemik mineral yoğunluğu (KMY) ölçümleri için dual-enerji X-ray absorpsiyometri (DEXA) cihazı kullanıldı. Sirozun şiddeti Child-Pugh skoruna göre sınıflandırıldı.
Bulgular: Lomber vertebra ölçümünde erkeklerin %46,7'sinde, kadınların %23.1'inde osteoporoz mevcuttu. Femur ölçümünde erkeklerin %20'sinde kadınların ise %23.1'inde osteoporoz saptandı. Önkol KMY ölçümünde erkeklerin %50'sinde kadınların ise %33'ünde osteoporoz mevcuttu. Child-Pugh A, B ve C gruplarının KMY, T ve Z skorları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Hastalık süresi ile vertebra (r=- 0.053, p=0.790), femur (r=0.302, p=0.119) ve önkol (r=-0.236, p=0.303) Z skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon bulunmadı. Hastalık süresi ile vertebra (r=-0.071, p=0.721) ve femur (r=0.090, p=0.650) T skorları arasında korelasyon saptanmazken önkol (r=-0.486; p=0.025) T skoru arasında anlamlı negatif korelasyon mevcuttu.
Sonuç: Bu çalışmada her iki hastadan birinde osteoporoz saptandı. Hastalıkları nedeniyle zaten sedanter yaşayan siroz hastalarında osteoporoz sonucu oluşan kırıklar hastaların immobilite düzeylerinin ve sürelerinin artmasına ve yaşam kalitelerinin bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle siroz hastaları mutlaka osteoporoz yönünden incelenmeli, erken tanı ve tedavi ile kırıkların oluşumu önlenmelidir. (Romatizma 2006; 21: 37-40)