Murat Ersöz, Şenay Kahramanlar, İnci Yanıkoğlu, Feray Kızıltepe

SSK Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi

Anahtar Kelimeler: Diz osteoartriti, hiyaluronik asit, egzersiz

Özet

Bu çalışmada, ağrılı dize birer hafta arayla 3 kez intraartiküler sodyum hiyaluronat enjeksiyonu uygulanan ve enjeksiyon yanında ev egzersiz programı verilen grupları ağrı, klinik ve fonksiyonel parametreler yönünden karşılaştırmak amacıyla Amerikan Romatoloji Birliği (ACR) klinik ve radyolojik kriterlerine göre diz osteoartriti tanısı almış, yaş ortalamaları 59 ± 8 (43-80) olan 6 erkek, 17 kadın, toplam 23 hasta incelendi. Yirmiüç hastadan rastgele seçilen 13 tanesine izometrik kuadriseps ve diz ekstansiyonda düz bacak kaldırma egzersizlerinden oluşan ev programı öğretildi ve her enjeksiyon öncesi uygulama denetlendi. Demografik, klinik ve fonksiyonel parametreler yönünden farksız olan grupların her ikisinde de üçüncü enjeksiyondan bir hafta sonra yapılan değerlendirmede hareket, istirahat ve gece ağrısında anlamlı azalma saptandı. Hastalar egzersiz grubunda % 84,6, egzersiz uygulanmayan grupta % 80 oranında “çok iyi” ya da “daha iyi” cevabını verdiler. Buna karşılık fonksiyonel kapasitenin değerlendirilmesinde kullanılan 20 m. yürüme, bir kat merdiven inme ve çıkma, sandalyeye üç kez oturup kalkma süresi yönünden incelendiğinde egzersiz uygulanan grupta her dört parametrede de anlamlı düzelme olmasına karşın, egzersiz uygulanmayan grupta bu parametrelerdeki azalma istatistiksel olarak anlamlı değildi.

İntraartiküler sodyum hiyaluronat enjeksiyonu ile basit ve uygun hareketlerden oluşan ev egzersiz program ı kombinasyon tedavisi, diz osteoartriti olgularında üç hafta gibi kısa bir sürede hem klinik hem fonksiyonel düzelme sağlamakta, bu hasta grubunda oldukça etkin bir tedavi seçeneği olarak karşımıza çıkmaktadır.