Sabire Akın1, Oya Güleç2, Mehmet Beyazova2, Feza Korkusuz1

1Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sağlık Merkezi FTR Ünitesi
1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD

Anahtar Kelimeler: Romatoid artrit, kemik mineral yoğunluğu, biyokimyasal belirleyiciler

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı romatoid artritli kadın hastalarda ve sağlıklı kontrollerde el kemik mineral yoğunluk (KMY) ölçümü; osteokalsin ve N-telopeptid (NTX) gibi biyokimyasal göstergelerin değerlendirilmesidir.

Materyal ve metod: Çalışmamıza 41 RA'li kadın hasta [pre-menopozal (pre-RA) n=20; post-menopozal (post-RA) n=21) ] ve 50 sağlıklı kontrol [ pre-menopozal (pre-KON) n=26; post-menopozal (post-KON) n=24] katılmıştır. El KMY ölçümleri dual enerji x-ray absorbsiyometre ( DEXA) yöntemi ile yapılmıştır.

Bulgular: El KMY ölçüm sonuçları pre-RA grubunda pre-KON grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulunurken (p=0.002); postmenopozal dönemdeki kadınlarda RA'lı hastalar ile kontrol grubu arasında fark gözlenmemiştir (p>0.05). Post-KON grubunda pre-KON grubuna göre el KMY değerleri istatistiksel düzeyde anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur (p=0.001). Romatoid artritli hastalarda ise premenopozal ve postmenopozal gruplar arasında farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Tüm gruplar arası karşılaştırmalara bakıldığında osteokalsin ve NTX ölçümleri arasında herhengi bir farklılık gözlenmemiştir (p>0.05).

Sonuç: Romatoid artritte el kemik kütlesindeki azalma hastalığın erken döneminde belirginken, daha sonraki yıllarda yaş ve cinsiyet benzer kontrollerle aradaki farklılık ortadan kalkmaktadır. Çalışmamız el KMY ölçümünde kullanılan DEXA cihazının elde periartiküler kemik kaybını yansıtmada yararlı olduğunu göstermektedir. Hastalığın erken döneminde kullanılmaya başlanan hastalık modifiye edici antiromatizmal ilaçların kemik kütlesindeki azalmayı önleyebileceği düşünülmektedir.