Ümit Dinçer, Engin Çakar, Baki Özdemir, Mehmet Zeki Kıralp, Hasan Dursun

Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, İstanbul, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Diz osteoartriti, denge, ultrason, TENS, egzersiz

Özet

Amaç: Bu çalışmada bilateral diz osteoartriti olan hastalarda kombine fizik tedavi ve rehabilitasyon programının bozulmuş denge fonksiyonu üzerine olan etkilerini ve bu etkilerin tek başına egzersiz uygulamasına üstünlüğünün olup olmadığını araştırmayı amaçladık.

Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya Amerikan Romatoloji Birliği (ACR-American College of Rheumatology) kriterlerine göre bilateral diz osteoartriti tanısı konulan yaşları 59-84 arasında 40 hasta alındı. Hastalar kura usulü ile 20'şer kişilik iki gruba ayrıldılar. 1. gruba (Kombine Tedavi-FT grubu) her iki dize egzersizle kombine edilmiş ultrason ve TENS tedavisi, 2. gruba (Egzersiz grubu- EG) sadece kuadriseps ve hamstringler için güçlendirici izometrik+ izotonik egzersiz uygulaması yaptırıldı. Her iki grup bu programları 15 seans boyunca uyguladı. Hastalar tedavi öncesi ve tedaviden 15 gün sonra WOMAC-toplam, WOMAC-ağrı ve Berg denge ölçeği ile değerlendirildiler.

Bulgular: Tedavi sonrasında gruplar arası değerler karşılaştırıldığında WOMAC-toplam, WOMAC-ağrı ve Berg denge skorlarında FT grubu ile EG arasında fark ortaya çıktı ve bu fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.05). Grup içi karşılaştırmalarda da gerek FT grubunda, gerekse EG'da WOMAC-toplam, WOMAC-ağrı ve Berg ölçeği değerlerinde başlangıç değerleri ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir düzelme olduğu görüldü (p<0.05).

Sonuç: Bu çalışmada diz osteoartritli hastalarda denge fonksiyonunun restorasyonunda ağrı kontrolü ile kombine edilen egzersiz uygulamasının daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. (Romatizma 2008; 23: 9-13)